LİNUX KOMUTLARI
Linux komutları, tüm Linux dağıtımlarında kullanılabilir (Debian, Ubuntu, Fedora, Arch gibi).
ls: Bulunduğunuz dizindeki dosya ve klasörleri listeler. ls -l: Detaylı listeleme. ls -a: Gizli dosyaları da gösterir. cd: Dizinler arasında geçiş yapar. cd /home: /home dizinine gider. cd ..: Bir üst dizine çıkar. cd ~: Ana dizine gider. pwd: Mevcut çalışma dizinini gösterir. mkdir: Yeni bir dizin oluşturur. mkdir yeni_klasor: yeni_klasor adında bir dizin oluşturur. rmdir: Boş bir dizini siler. rm: Dosya veya dizin siler. rm dosya.txt: dosya.txt dosyasını siler. rm -r klasor: klasor adlı dizini ve içindekileri siler. cp: Dosya veya dizin kopyalar. cp dosya.txt /hedef/dizin: dosya.txt dosyasını /hedef/dizin içine kopyalar. cp -r klasor /hedef/dizin: klasor dizinini içindekilerle birlikte kopyalar. mv: Dosya veya dizin taşır ya da adını değiştirir. mv dosya.txt /hedef/dizin: dosya.txt dosyasını /hedef/dizin içine taşır. mv dosya.txt yeni_ad.txt: dosya.txt dosyasının adını yeni_ad.txt olarak değiştirir. touch: Yeni, boş bir dosya oluşturur. touch dosya.txt: dosya.txt adında boş bir dosya oluşturur. cat: Dosya içeriğini görüntüler. cat dosya.txt: dosya.txt dosyasının içeriğini terminalde gösterir. nano / vi / vim: Dosya düzenleyicileri (metin dosyalarını düzenlemek için). nano dosya.txt: dosya.txt dosyasını nano ile açar. man: Komutlar için kullanım kılavuzunu gösterir. man ls: ls komutunun kullanım kılavuzunu gösterir. echo: Terminalde mesaj yazdırır veya bir dosyaya içerik ekler. echo "Merhaba Dünya": Terminale "Merhaba Dünya" yazar. echo "Merhaba" > dosya.txt: dosya.txt dosyasına "Merhaba" yazar (var olan içeriği siler). echo "Merhaba" >> dosya.txt: dosya.txt dosyasının sonuna "Merhaba" ekler. chmod: Dosya izinlerini değiştirir. chmod 755 dosya.txt: dosya.txt dosyasının izinlerini 755 yapar (okuma, yazma, çalıştırma). chown: Dosya veya dizin sahibini değiştirir. chown kullanıcı:grup dosya.txt: dosya.txt dosyasının sahibini değiştirir. sudo: Yönetici yetkisiyle komut çalıştırır. sudo apt update: Paket listesini günceller (Debian tabanlı sistemlerde). Sistem Yönetimi df: Disk kullanımını gösterir. df -h: Disk kullanımını insan tarafından okunabilir biçimde gösterir. du: Dizinlerin boyutlarını gösterir. du -sh *: Bulunduğunuz dizindeki her dosya ve klasörün boyutunu gösterir. ps: Çalışan süreçleri listeler. ps aux: Tüm kullanıcıların tüm süreçlerini listeler. top: Canlı olarak sistem süreçlerini izler. kill: Bir süreci sonlandırır. kill PID: Belirtilen PID numarasına sahip süreci sonlandırır. kill -9 PID: Belirtilen süreci zorla sonlandırır. free: Bellek kullanımını gösterir. free -h: Bellek kullanımını insan tarafından okunabilir biçimde gösterir. reboot: Sistemi yeniden başlatır. shutdown: Sistemi kapatır. shutdown -h now: Sistemi hemen kapatır. Ağ Komutları ping: Bir ağ adresine paket göndererek bağlantıyı test eder. ping google.com: google.com ile bağlantıyı test eder. ifconfig: Ağ arayüzlerinin yapılandırmalarını gösterir. wget: İnternetten dosya indirir. wget https://example.com/dosya.zip: dosya.zip dosyasını indirir. curl: Web üzerinden veri alır veya gönderir. curl https://example.com: example.com sayfasının içeriğini terminalde gösterir. scp: Güvenli kopyalama protokolü ile dosya kopyalar. scp dosya.txt kullanıcı@sunucu:/hedef/dizin: dosya.txt dosyasını uzak sunucuya kopyalar. Paket Yönetimi apt (Debian/Ubuntu için): Paketleri yönetmek için kullanılır. sudo apt update: Paket listesini günceller. sudo apt upgrade: Yüklü paketleri günceller. sudo apt install paket_adı: Bir paket kurar. sudo apt remove paket_adı: Bir paketi kaldırır. yum (RHEL/CentOS için): Paket yönetimi için kullanılır. sudo yum update: Paket listesini günceller ve sistemdeki paketleri günceller. sudo yum install paket_adı: Bir paket kurar. sudo yum remove paket_adı: Bir paketi kaldırır.
Bu komutlar, Linux komut satırında sıkça kullanılan temel komutların kısa bir özeti olup, Linux sistem yönetimi için önemli bir temel sağlar.